Hayat | Konular | Kitaplık | İletişim
16. Hz. Musa'nın Denizde Hızır'a Gitmesine Dair Zikredilenler
16. Hz. Musa'nın Denizde Hızır'a Gitmesine Dair Zikredilenler
"Musa ona: Sana öğretilenden, bana, doğruyu bulmama yardım edecek bir bilgi öğretmen için sana tâbi olayım mı? Dedi.[65]
74- Rivayet edildiğine göre îbn Abbas ile Hur İbn Kays İbn Hısn ei-Fezârî iz. Musa'nın (Kur'an'da buluştuğu bahsedilen) arkadaşı hakkında görüş ayrılırına düştüler. İbn Abbas bunun Hızır olduğunu söyledi. Onların yanından Ubey bn Ka'b geçiyordu. İbn Abbas onu çağırarak sordu: "Ben ve bu arkadaşim, Hz. Musa'nın kendisi ile buluşmak İçin yol sorduğu kişi hakkında tartıştık. Onunla olarak Hz. Peygamber'in bir şey söylediğini işitmiş dedi. Ubey şöyle dedi: "Evet, Hz. Peygamber'in şöyle lediğini İşittim:
Hz. Musa, Israiloğullarmdan bir grup ile birlikte iken bir adam gelerek:
Senden daha bilgili bir kimse biliyor musun? Diye sordu.
Hz. Musa "hayır" diye cevap verdi. Bunun üzerine Yüce Allah Hz. Musa'ya vahyederek şöyle dedi: "Evet senden daha bilgili bir kimse. O da kulumuz Hızır'dır" dedi. Musa onun yanma nasıl gideceğini iordu. Yüce Allah balığı onun için bîr alâmet kıldı. Musa'ya "Balığı zaybettiğinde dön, çünkü onunla orada buluşacaksın" denildi. Hz. Wusa denizde balığın izini sürerdi.
"(Musa a.s. in yanındaki yol arkadaşı olan genç adam:) Gördün nü? dedi, kayaya sığındığımız sırada balığı unuttum. Onu hatırlamamı yana şeytandan başkası unutturmadı. O, şaşılacak bir şekilde denizde olunu tutup gitmişti. Musa: işte aradığımız o İdi, dedi. Hemen İzleri-un üzerine geri döndüler." Hemen ardından o bilge kişiyi (Hızır) buldular. Daha sonra Hızır ile Musa arasında Allah'ın kitabında haber verdiği olaylar yaşandı.[66]
Açıklama
Bu konu, ilim talep etmek için zorluklara katlanmaya teşvik etmek amacıyla konulmuştur. Çünkü gıpta edilen bir şey için zorluklara katlanılır. Nitekim Hz. Musa'nın en üst konumlara ulaşmış olması, ilim talep etmek için kara ve denizde yolculuk yapmasına engel olmamıştır. Böylece bu konunun öncekilerle alakası da anlaşılmış olmaktadır. Bâb başlığından İlk anda Hz. Musa'nın iüm talep etmek için denizde yolculuk yaptığı anlaşılmaktadır.
Peygamberler ile ilgili bölümde Hz.Hızır'ın niye bu isimle anıldığı konusu gelecektir. Yine o bölümde Hızır'ın; resul mü nebi mi, melek mi veli mi, hayatta mı ölü mü olduğu konusundaki görüş ayrılıklarına dair bilgi gelecektir.[67]
İbnü't-Tîn, İbn Abbas'm Ubey b. Kâb'ın yanına giderek soru sorduğunu, yoksa onu kendi yanma çağırmadığını, çünkü İbn Abbas'm ilim aldığı kişilere karşı ne derece edepli olduğunun bilindiğini söylemiştir.
Balığın kaybolması, Hızır'ın bulunduğu yere alâmet kılınmıştır. Hadisten Çıkan Bazı Sonuçlar
Hadis, inatlaşma (zorluk çıkarma) söz konusu olmaksızın İlmî gerçekleri ortaya çıkarmak İçin tartışma yapmanın caiz olduğunu göstermektedir.
Doğru sözlü bir kimsenin verdiği haber ile amel edilir.
İlim talep etmek, hatta mevcut ilmini arttırmak için deniz yolculuğu yapmak caizdir.
Yolculukta azık taşımak meşrudur.
Her durumda alçakgönüllü davranmak gerekir. Bu sebeple Hz. Musa, Hızır (a.s.) ile bir an önce karşılaşmak ve ondan ilim talep etmek istemiştir. Bunu yapmasının sebebi kavmine kendisinin edebi ile edeplenmelerini öğretmek ve nefsini temizlemek isteyen kişinin alçakgönüllülük yolunu tutması gerektiği konusunda uyarıda bulunmaktır