Hayat | Konular | Kitaplık | İletişim

Bâb: Zekâtı Verilen Hazine Değildir

Bâb: Zekâtı Verilen Hazine Değildir



163- İshâk b. Yezîd bize anlatarak dedi ki: Şuayb b. İshâk bize el-Evzâî'den, o Yahya b. Ebî Kesîr'den, o Amr b. Yahya'dan, o babası Yahya b. Umâre'den, o Ebû Saîd el-Hudrî'den (ra) şunu nakletti:

Allah Resulü (sav) buyurdu ki: Beş ukiyeden az miktar (gümüş) için zekât yoktur. En az üç yaşında beş deveden aşağısında da zekât yoktur. Beş vesaktan az mahsulden de zekât yoktur.[1]



Şerh



Beş ukiye gümüşten aşağısı" ifadesinde zekat verilmesi için gerekli alt sınırlardan biri zikredilmektedir. Burada geçen ukiye, kırk dirhem ağırlığına tekabül eder. Beş ukiye ise iki yüz dirhemdir.

Üç yaşında beş deveden aşağısı" ifadesi de zekat alt sı­nırı için hayvansal olarak tespit edilmiş bir değeri ifade etmektedir.

Beş vesaktan az mahsûlden" ifadesi ise başka bir alt sınırdır. Vesak, bildiğimiz karşılığıyla 200 kg civarında bir ağırlıktır. Buna göre meyve sebze ve hububat gibi mahsulde alt sınır bir ton olmaktadır.



Hüküm



Zekât, İslam'ın beş temel esasından biri olup Hicretin ikinci yılında farz kılınmıştır. Mâlî bir ibadet olarak farziyeti altı yerde, namaz ile birlikte tek­rar edilen şu âyet-i ferime ile sabittir. "Namazı kılın, zekâtı verin..." (Ba­kara, 43, 83, 110; Nûr, 56; Müzzemmil, 20; Nisa, 77).

Sadakanın aksine zekâtın açıktan verilmesi, daha faziletlidir.

Sahih olan görüşe göre üzerine zekât düşen mal ve paraların zekâtı, o mal ve paranın üzerinden bir yıl geçtikten sonra, derhal, yani, sene biter bit­mez hemen verilmesi gerekir. Özürsüz olarak ertelemek caiz olmaz. Günahı

gerektirir.

Zekât verilmesi gereken emtianın asgari miktarları bu ve takip eden ha­dislerle belirlenmiştir.

Zekât verilecek sekiz sınıf ise şu ayet-i kerimede zikredilmiştir: "Zekât­lar Allah'tan bîr farz olarak fakirlere, miskinlere, onu toplayan memur­lara, kalpleri müslümanlığa ısındırılacaklar a (müellefe-i kulûb) verilir, kölelerin, borçluların, Allah yolunda olanların, yolda kalanların uğrun­da sarfedilir Allah Bilendir, Hakimdir." (Tevbe, 9)



Ders



İslam toplumunda mâlî yardımlaşmanın ve sosyal dayanışmanın tesis edilebilmesi, cemaatin ihtiyaçlarının giderilebilmesi için Yüce Allah tarafın­dan farz kılınan zekât, kelime/anlamının da ifade ettiği üzere malın temizlenme aracıdır. Zekâtı verilmeyen mal, hak sahiplerinin hakkını taşıması sebebiyle kirli bir mal olarak kalacak, sahibi için kıvanç ve refah vesilesi olmaktan ziyade bir vebal ve pişmanlık kaynağı olacaktır. Böyle bir duruma düşmemek için, farz-ı ayn olan zekâtın kurallarına riâyet edilerek verilme­sinde hem veren, hem de verilenler açısından büyük faydalar mevcuttur.

Kategoriler